بررسی پدیده تشدید توپوگرافی در ساختگاه های دره ای با استفاده از رکوردهای میکروترمور

به منظور طراحی ایمن و اقتصادی سازه ها لازم است برآورد دقیقی از نیروهای موثر بر آنها را داشته باشیم. از جمله سازه های بزرگ مهندسی و با درجه اهمیت بسیار بالا، سدها می باشند که به دلایل مختلفی چون اهداف ساخت، شدت و حساسیت خطرات ناشی از خرابی احتمالی آنها از موقعیت ویژه ای برخوردار می باشند. در کشور ما همواره نیروی زلزله از جمله نیروهای موثر در طراحی بوده و لازم است که برآورد مناسب و دقیقی از این نیرو صورت گیرد. از سوی دیگر تحلیل های مرسوم دینامیکی یکنواخت به دلیل گستردگی و بزرگی سطح تماس این سازه ها با زمین نمی تواند بیانگر پاسخ واقعی این سیستم ها باشد. تحقیقات متعدد نشان می دهد آنچه در واقعیت اتفاق می افتد غیریکنواخت بودن تحریک زمین لرزه در مورد چنین سازه هایی است. در این تحقیق اثرات پدیده بزرگنمایی توپوگرافی با استفاده از رکورد های میکروترمور و زلزله ثبت شده در میدان آزاد ساختگاه سد شفارود مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور آزمایشات ثبت ارتعاش محیطی در ساختگاه سد شفارود با استفاده از 5 لرزه نگار نصب شده در جناحین دره در سال 1386 انجام شده است. در این تحقیق رکوردهای ثبت شده از آزمایش مذکور با استفاده از روش کلاسیک پردازش سیگنال پردازش شده و وضعیت تشدید توپوگرافی در ایستگاه های مختلف بررسی شده اند. مقایسه تاریخچه-های زمانی سرعت ثبت شده در دیواره و کف دره برای هر دو مولفه افقی و مولفه قائم نشان می دهد که حرکات زمین در دیواره دره نسبت به کف آن در حوزه زمانی تشدید شده است. در حوزه فرکانسی، نتایج بدست آمده از رکوردهای زلزله بخوبی نشان می دهد که عارضه توپوگرافی موجب تشدید حرکات زمین در دیواره دره نسبت به کف آن می شود و مقادیر بزرگنمایی نسبی ناشی از توپوگرافی تابعی از ارتفاع نقطه مورد نظر از کف دره می باشد. همچنین تحلیل رکوردهای ارتعاش محیطی ثبت شده نشان می دهد که پدیده بزرگنمایی توپوگرافی با استفاده از رکوردهای میکروترمور و تکنیک ناکامورا به صورت کیفی قابل بررسی و ارزیابی است. همچنین با استفاده از نتایج بدست آمده از پردازش رکوردهای میکروترمور و بکارگیری آنها با استفاده از تکنیک ناکامورا فرکانس های تشدید ساختگاه قابل تشخیص می باشند.